Bregje Hamelynck en haar gezin verhuisden in 2003 naar Friesland. Omdat ze hun kinderen een duurzame toekomst gunnen, begon Bregje samen met haar man Michel Pauluis een permacultuur-tuinderij aan huis, Ús Hôf. De tuinderij is georganiseerd als CSA waarvan leden het hele seizoen lid zijn. Ze kunnen zelf groente oogsten of ophalen bij een afhaalpunt in de stad. “Met onze leden hebben we de allereerste voedsel coöperatie van Friesland opgezet. Met Ús Iten, kun je naast onze groenten ook biologische producten bestellen van andere lokale producenten zoals brood, zuivel en vlees, maar ook rijst, pindakaas of tomatensaus van de biologische groothandel.
Begin je eigen buurtmarkt
Michel runt de tuinwerkzaamheden met inwonende tuinders-in-opleiding. Dat is nu een uitkomst, want het is volle bak op de tuin. Bregje had met de lock-down hoop op een rustige agenda, maar heeft het juist ‘smoar drok’, wat in het Fries ‘ontzettend druk’ is. Ook de Friese taal heeft ze zich inmiddels eigen gemaakt! “Door de coronacrisis worden mensen meer bewust waar hun eten vandaan komt. Ze beseffen zich dat de voedselketen best kwetsbaar is”. Mede daarom is Bregje haar korte keten initiatief in een stroomversnelling belandt. “Begin mei lanceren we het Local Food Worksplatform. Hiermee willen we buurtbewoners in dorpen en steden inspireren en faciliteren om hun eigen buurtmarkt te beginnen. Met een groep van minimaal 15 huishoudens kun je starten. In je buurthuis, dorpshuis, (boeren)schuur of garage. Twee koelkasten en een vriezer en je kunt los. Dan ga je op zoek naar groente, fruit, zuivel, eieren, vlees, brood van producenten in de buurt. Dat wat lokaal niet beschikbaar is komt van elders. Door de koppeling met de biologische groothandel heb je altijd alles beschikbaar en ben je daarmee eigenlijk een vervanging van de supermarkt. Als je veel lokale buurtmarkten hebt kun je ook zelf directe contacten leggen met producenten van verder weg. Een lekkere olijfolie bijvoorbeeld, waar een Griekse coöperatie zelf de prijs voor bepaalt en de inkomsten direct bij de boer terecht komen”.
Denk mee met Bregje
Een vraag die Bregje aan het netwerk van TcV wil voorleggen, gaat over het meekrijgen van consumenten. “Straks is ons platform klaar en hebben burgers de instrumenten om een eigen buurtmarkt te beginnen. Hoe krijgen we ze daar het beste in mee en maken we hen bewust dat ze met hun koopgedrag impact hebben op duurzaamheid, landschap en het welzijn van boeren? Hoe zetten we hen aan tot het maken van bewuste keuzes met lokale producten waar duurzaamheid een criterium is en kunnen we ingebakken consumentenpatronen ombuigen? Wie wil daar met mij over meedenken?”.
Lessen uit de coronacrisis
Veel boeren hebben productoverschot omdat de reguliere afzetkanalen door de corona crisis niet functioneren. Daarom zijn er op het moment veel initiatieven die lokaal willen afzetten. “Dat is heel mooi en wenselijk maar pas op dat de lokale boeren die hier al mee bezig waren niet overschaduwd worden door de grote hoeveelheden die voorheen naar de horeca of het buitenland gingen. Zo hadden wij 80 paksoi over en deze aangemeld voor een nieuwe box hier uit de buurt. Toen kregen we te horen dat we minimaal 1000 gelijkvormige producten moesten leveren. Dat zijn oplossingen die dan niet passen bij de kleine producenten. Gelukkig hebben we uiteindelijk alles lokaal af kunnen zetten. Bij iedere schaal hoort een andere oplossing die we dan gezamenlijk goed op elkaar af moeten stemmen.”
Wil je reageren? Dat kan onderaan in de comments van deze LinkedIn Post. Klik hier voor meer informatie over Ús Hôf
of neem direct contact met Bregje via bregje@ushof.nl
