22 september 2023 door Jan Buining, oprichter TastyBasics
Op 12 oktober verzamelen we ons voor het “Plant the Future” diner, een evenement dat symbool staat voor de groeiende beweging naar duurzamere voedingskeuzes door de switch van dierlijk naar plantaardig. Deze bijeenkomst biedt een uitstekende gelegenheid om na te denken over de manieren waarop we onze voedingsgewoonten kunnen aanpassen om een positieve impact op onze planeet te hebben. De roep om de transitie van dierlijk naar plantaardig behoeft echter een nuancering.
Er is geen twijfel dat het verminderen van de consumptie van dierlijke producten verreweg de meest effectieve manier is om de koolstofvoetafdruk van ons voedsel te verlagen. De ecologische last die dierlijke landbouw met zich meebrengt, is aanzienlijk en heeft gevolgen voor onze planeet op meerdere niveaus. Echter, het is belangrijk om te begrijpen dat deze overgang naar duurzaamheid veel dieper gaat dan alleen een verandering in de eiwitbronnen die we consumeren.
Traditioneel dienen dierlijke producten inderdaad als een belangrijke eiwitbron in ons dieet. Ze hebben, mits onbewerkt, daarnaast ook een hogere voedingswaarde dan het gemiddelde westerse eetpatroon.
Een groot deel van wat we nu als plantaardig voedsel consumeren, zijn geconcentreerde calorieën. In sterk bewerkte voedingsmiddelen (Ultra-Processed Foods – UPF) worden bijna alle schaarse essentiële voedingsstoffen eruit gespoeld. Het overstappen van dierlijke naar meer plantaardige voeding betekent dus niet automatisch ook een gezondere optie. We riskeren een overgang naar een dieet dat rijk is aan lege calorieën. Geconcentreerde macro-voedingstoffen als koolhydraten en vetten die ons metabolisme ontregelen en een belangrijke bijdrage leveren aan overgewicht en chronische ziekten.
Het gaat om duurzaamheid én voedingswaarde. Laten we streven naar een voedselsysteem dat zowel gezond is voor ons als voor de planeet. Dit betekent dat we sterk zullen moeten minderen met ‘dierlijk’. Het betekent ook dat we kritisch moeten zijn ten aanzien van sterk bewerkte plantaardige voedingsmiddelen die ons niet de voeding bieden die we nodig hebben. We veroorloven ons nu om veel bewerkte grondstoffen als suiker, zetmeel en bijvoorbeeld witte bloem te gebruiken in talloze ontbijt-, lunch-producten en tussendoortjes, maar ook in bijvoorbeeld pasta. Als we dat deel van ons voedsel zo blijven produceren, dan zal een verschuiving naar plantaardig ook een verschuiving naar nog minder voedzaam zijn. Met andere woorden het aandeel Ultra Processed Food (UPF’s) zullen we moeten terugdringen.
Dus, laten we bij het “Plant the Future” diner niet alleen denken aan de transitie van dierlijk naar plantaardig, maar laten we ook praten over de noodzaak van evenwichtige, voedzame voeding die onze gezondheid en onze planeet in balans houdt. Dit is de sleutel tot een duurzame toekomst van voedsel.