Resultaten van thema duurzame landbouw
Uitweg stikstofcrisis: op naar een breder perspectief!
Op 3 maart 2025 stuurde de Transitiecoalitie Voedsel, namens een collectief van groenboerenorganisaties en diverse maatschappelijke partijen een uitgebreid advies aan Minister Wiersma en de ministeriële Commissie Economie en Natuurherstel om uit de stikstofcrisis te geraken. De basisboodschap: focus niet te veel op stikstof, maar kies voor het bredere perspectief van opgaven om een verdienmodel voor boeren te creëren dat ook door de volgende crisis heen komt. Substantieel perspectief voor boer én natuur, dat hebben we nodig.
Gebiedsprocessen sleutel voor stikstof en meer
Gebiedsprocessen zijn de sleutel voor het oplossen van de stikstofproblematiek én van uitdagingen rond klimaat, biodiversiteit, bodem- en waterkwaliteit en dierenwelzijn. Dat stellen zowel de Transitiecoalitie Voedsel als boeren die meewerken aan gebiedsprocessen in een opinieartikel in de Volkskrant. We zijn benieuwd hoe LVVN zal reageren op de uitspraak in de Greenpeace-rechtszaak. Hoewel het NPLG in 2024 werd stilgelegd, werkt LVVN nu aan RLN: Ruimte voor Landbouw en Natuur. Wat de invulling wordt, is nog onduidelijk – zeker nu er minder middelen zijn om boeren te belonen.
Toekomst zoekt boer
Concrete adviezen aan de overheid door de initiatiefgroep Regie op Ruimte, die onderliggend zijn aan de activiteiten van het TcV Landbouwteam. In 2022 opgesteld en nog steeds relevant. Delen van deze adviezen waren ook onderdeel van het ‘niet-landbouw akkoord’ en zijn terug te vinden in de coalitieakkoorden van veel provincies. Met name de adviezen over het gebiedsgericht werken en over ‘de boer aan het roer’.
Boerenperspectief
Langjarige en onafhankelijke begeleiding en inspiratie voor alle boeren, inclusief bijbehorende infrastructuur.
Samen een visie/plan gemaakt met Herenboeren, Wij.land, Boer & Natuur en Jan Ham (voormalig Boerenraad). Inmiddels ook gesteund door NAJK en (Z)LTO. De eerste regionale knooppunten zijn nu in ontwikkeling en dit jaar start de eerste begeleiding, waarna het volgend jaar over heel Nederland kan worden uitgerold.
Inkoopverplichting voor marktpartijen
Om een minimaal percentage in te kopen bij duurzame boeren (voorheen ‘Bijmengverplichting’ genoemd).
Samen met Krijn Poppe ideeën voor dit transitie-instrument uitgewerkt en besproken met vele experts en betrokkenen. Na een motie in de tweede kamer van Derk Boswijk, loopt nu een onderzoek door WECR naar de consequenties ter voorbereiding van een mogelijke verdere uitwerking en uitvoering door LVVN.
Bodem en water sturend
breken met het marktdenken door het gebied centraal te stellen
Een reeks van activiteiten. Zoals een TcV webpagina met columns van onszelf en van gastschrijvers over dit thema. En samenwerking met gebiedsinitiatieven, bevlogen begeleiders van gebiedsprocessen (oa RVO, Oogst van Morgen), LDE-studenten en wetenschappers. En een stagiair naar bestaande gebiedscoöperaties.
Klik hier voor de startcolumn van Willem Lageweg over dit thema.
Community of Practice Gebiedsprocessen
Voor het leren op drie niveaus (praktijk boeren, provincie, rijk) om gebiedsdoelen te behalen. Opgezet samen met Jan Willem Straatsma en met initiatiefnemers uit de gebieden zelf, die al hebben laten zien dat zij oplossingen kunnen realiseren. Deze laatste zijn de inhoudelijke trekkers van de discussies, dus hiermee worden maximaal krachten van onderop benut en gefaciliteerd. Innovatief in de huidige wereld van harde wetgevingsdoelen van bovenaf met ingrijpende consequenties.
Woordvoerders van de Toekomst
Een serie verhalen van jonge boeren met toekomst en van een aantal experts, aangevuld met de menukaart voor het restaurant van de toekomst. Enerzijds ter inspiratie van hoe het wel kan en zou kunnen. Anderzijds positieve verhalen als tegenwicht tegen alle negatieve nieuwsberichten in het land over het ontbreken van perspectief.
Als Programma Manager Duurzame Landbouw bij TcV sinds september 2022 werk ik met veel enthousiasme samen met inspirerende mensen, zowel binnen als buiten TcV, om de transitie in de landbouw te versterken.
Mijn brede ervaring met veranderingsprocessen bij diverse organisaties in de samenleving heb ik opgedaan in verschillende rollen: consultant, programma- en projectmanager, lijnmanager, expert, onderzoeker, mede-eigenaar, en politiek actief op provinciaal en gemeentelijk niveau. Bij TcV ben ik weer terug bij mijn roots: de voedselproductie, een vakgebied dat ik heb gestudeerd in Wageningen. – Arja Kapitein | Programmamanager Duurzame Landbouw
