In gesprek met Corné van Dooren van WWF-NL die zegt: “Plantaardig als het nieuwe normaal, voor natuur, klimaat én gezondheid.” De eiwittransitie is één van de belangrijke transities die plaats moeten vinden. En volgens Corné is die eiwittransitie volop gaande: “Ik zie dat het moment daar is. De consumptie is aan het veranderen en bedrijven zijn aan het veranderen. Nu is het zaak om de eiwittransitie te versnellen. We hebben in 50 jaar onze vleesconsumptie verdubbeld. Maar we hebben geen 50 jaar de tijd om de dierlijke consumptie te halveren. Dat moet gebeuren binnen 1 generatie.”
“Ik zie dat het moment daar is. De consumptie is aan het veranderen en bedrijven zijn aan het veranderen. Nu is het zaak om de eiwittransitie te versnellen. We hebben in 50 jaar onze vleesconsumptie verdubbeld. Maar we hebben geen 50 jaar de tijd om de dierlijke consumptie te halveren. Dat moet gebeuren binnen 1 generatie.”
Planeetaardig voedselpatroon
Dat is waar het Wereld Natuur Fonds (WWF-NL) zich voor inzet. WWF-NL is een natuurorganisatie die de natuur wil beschermen en de biodiversiteit wil herstellen én laten toenemen. “In onze analyse is het voedselsysteem de grootste bedreiging voor natuur, biodiversiteit en klimaat”, aldus Corné van Dooren, Senior Advisor Sustainable Diets & Ecological Nutritionist bij WWF-NL. “Als wij onze doelen willen halen is het nodig dat we het voedselsysteem anders inrichten.” Corné verwijst naar ontbossing, overbevissing en het grote landbeslag dat nodig is voor onze huidige voedselproductie. Om hier verandering in te brengen, ontkomen we er niet aan dat we ons voedselpatroon aanpassen, onder andere: minder dierlijke eiwitten en meer plantaardige eiwitrijke gewassen. Corné: “Wij noemen dat planeetaardig.” De vier adviezen om planeetaardig te eten zijn als volgt: Eet meer plantaardig en minder dierlijk, geef de voorkeur aan vers en lokaal in plaats van aan sterk bewerkte producten, kies producten van een duurzame vorm van landbouw en breng meer variatie en balans op je bord; nergens te veel van.
“We willen mensen bewust maken van wat er op hun bord ligt en wat dat voor een effect heeft op natuur en klimaat.”
Natuur als bondgenoot
De urgentie is duidelijk: willen we weer in balans komen met de natuur dan moet ons voedselsysteem anders worden ingericht. Corné vertelt dat er drie zaken daarvoor nodig zijn: “1 het productiesysteem aanpassen, zodat we op een duurzame manier gaan produceren. 2 Anders consumeren: We zullen meer plantaardig zullen gaan eten, meer bonen en meer noten. En 3 minder gaan verspillen. Alle drie zijn nodig om tot een gezond en duurzaam voedselsysteem te komen en om binnen de grenzen van de planeet te blijven.” Het Wereld Natuur Fonds geeft de natuur een stem. Het geeft een stem aan de belangen van de natuur én de inheemse volken. Corné is ervan overtuigd dat we in harmonie met de natuur kunnen produceren. Hij noemt als voorbeeld watermanagement. We kunnen water bergen in brede rivieren en daarnaast de natuur water laten absorberen en vasthouden. We kunnen door notenteelt of voedselbossen CO2 opslaan in bossen. En boeren kunnen uitstekend in samenwerking met de natuur landbouw bedrijven, natuurpositief zelfs. Maar ook de consument is aan zet. “We consumeren veel, te veel. We willen het hele jaar door van alles. We eten te veel dierlijk. En als je kijkt naar landgebruik is dat onlogisch. 82% is voor de veeteelt, voor de productie van zuivel en vlees, terwijl we daar maar 18% van onze calorieën uit halen.”
Wat er nodig is om de eiwittransitie te versnellen
“Het is een fijn dat de overheid een concrete doelstelling heeft van 50/50. Dan is het duidelijk waar we aan werken. Maar nu is de vraag: hoe vertaal je dat?” Corné ziet dat punt 1 van het tienpuntenplan van de Transitiecoalitie Voedsel is ingevuld: ‘Formuleer een heldere visie’. Maar ook de andere punten vragen om actie. Zoals punt 3 ‘Ontwikkel een roadmap’. Deze moet antwoord geven op de invulling van de visie. Het kabinet komt in 2025 met een nationale voedselstrategie. Hoe gaat de voedselstrategie er concreet uit zien?
Als we vragen wat er nodig is van de overheid voor de eiwittransitie, sluiten Corné’s suggesties mooi aan bij punt 9 van ons tienpuntenplan: ‘Zorg voor wet- en regelgeving ter bevordering van de eiwittransitie en een gezonde en duurzame voedselomgeving’. Ons nieuwe rapport Solving the Great Food Puzzle laat zien dat Nederland gebaat is met duidelijke afspraken tussen overheid en stakeholders en bij financiële maatregelen om een duurzame productie en consumptie te stimuleren. “Eigenlijk zou ik zeggen, neem de belasting van een product op het klimaat mee in de prijsstelling. Alle producten die te veel fossiele brandstoffen vergen bij de productie, zullen vanzelf innoveren naar duurzame oplossingen.”. Corné vult aan, “Het is ook belangrijk om hindernissen in de keten weg te nemen om innovatie mogelijk te maken. Bijvoorbeeld een toeslag op de teelt van peulvruchten, wat in andere landen al gebeurt.” Daarnaast kan de overheid veel doen in de voorlichting. Corné stelt dat voorlichting en maatregelen bij kunnen dragen aan de verandering van de sociale norm. “Zo wordt elke dag vlees eten niet meer als normaal gezien”.
WWF Nederland speelt een actieve rol in de eiwittransitie met verschillende initiatieven en projecten. Hier is een overzicht van hun belangrijkste activiteiten:
- Bevordering van Plantaardige Voeding: WWF stimuleert de consumptie van plantaardige eiwitten en promoot een dieet dat minder afhankelijk is van dierlijke eiwitten.
- Ondersteuning van Duurzame Landbouw: Ze werken samen met boeren en landbouworganisaties om duurzame landbouwpraktijken te bevorderen die minder impact hebben op het milieu.
- Educatie en Bewustwording: WWF organiseert campagnes en publicaties om consumenten bewust te maken van de impact van hun voedingskeuzes op het milieu en gezondheid.
- Samenwerkingen: Ze werken samen met bedrijven, overheden en andere organisaties om duurzame voedselsystemen te ontwikkelen en implementeren.
- Lobby en Beleidsbeïnvloeding: WWF pleit voor beleidsveranderingen die de eiwittransitie ondersteunen, waaronder subsidies voor duurzame landbouw en strengere regelgeving voor milieuvriendelijke praktijken.
- Wetenschappelijk Onderzoek: Ze ondersteunen en publiceren onderzoeken die inzicht geven in de voordelen van een eiwittransitie en de impact van huidige landbouwpraktijken.
- Projecten en Initiatieven: WWF is betrokken bij specifieke projecten, zoals het verduurzamen van de cacaoteelt en het stimuleren van de productie van alternatieve eiwitbronnen, zoals bonen en noten.
Door deze activiteiten draagt WWF Nederland bij aan een duurzame eiwittransitie die zowel ecologische als sociale voordelen biedt. Zie ook Duurzaam voedsel | WWF | Voedselsysteem bedreigt natuur
