Voormalig minister Staghouwer kwam in de voedselevaluatie brief met de visie 50/50 plantaardig/dierlijk in ons eetpatroon in 2030. Nu is het zaak om tot concrete invulling te komen. Tijdens het Plant the Future diner op 13 oktober was dit volop het onderwerp van gesprek. Hoe gaan we die 50/50 halen? En wie moet daarin welke rol pakken? We vroegen onze sponsoren van het Plant the Future diner ernaar. Hoe zien zij hun rol in de eiwittransitie? Ook vroegen wij hen naar het tienpuntenplan. Het plan dat met input van het Plant the Future diner in 2021 gevormd is. Met welke punten zijn zij aan de slag en waar ligt nog een uitdaging?
Wij spraken hierover met Jan Buining, oprichter van TastyBasics. TastyBasics brengt producten op de markt om gezond en voedzaam eten gemakkelijk te maken voor de consument. Dit doen zij door in hun producten gebruik te maken van onbewerkte grondstoffen. Na afloop van het Plant the Future diner kregen de aanwezigen het whitepaper van TastyBasics mee. Op de omslag, die speciaal voor het diner gemaakt is, is te lezen: ‘Plant de onbewerkte toekomst’. Wij gingen in gesprek met Jan Buining om te vragen waarom zij onbewerkte grondstoffen zo belangrijk vinden en hoe dit linkt aan de eiwittransitie.
Plant de onbewerkte toekomst
Producenten zijn gefocust op de wensen van de consument. Daarom worden producten, gemakkelijk, goedkoop én superlekker gemaakt. Om deze producten te maken worden grondstoffen bewerkt om daar bijvoorbeeld suiker, zetmeel of vetten uit te halen. Deze gemakkelijke, goedkope en lekkere producten zijn niet altijd de meest gezonde producten.
TastyBasics wil dit aanpakken. In plaats van grondstoffen bewerken, maakt TastyBasics gebruik van onbewerkte grondstoffen. Dat wil zeggen: zij gebruiken het hele product. TastyBasics gebruikt noten, zaden, pitten, peulvruchten, groenten en fruit in zijn geheel. Op die manier verdwijnen de essentiële nutriënten, zoals vitamine, mineralen en vezels niet. “Daarom is de voedingswaarde per calorie, dus de mate waarin allerlei schaarse nutriënten aanwezig zijn in de voeding, vele malen hoger,” vertelt Jan Buining.
Bij sterk bewerkte producten verlies je die nutriënten. Jan legt uit dat je dus veel meer van deze bewerkte producten moet eten om de juiste hoeveelheid voedingsstoffen binnen te krijgen. Maar hierdoor consumeer je ook veel meer calorieën. “Je moet misschien wel 7000 calorieën per dag eten om aan voldoende vezels te komen, en dat is natuurlijk niet gezond.” Hier probeert TastyBasics verandering in te brengen door een hoge voedingswaarde per calorie te garanderen. Door het gebruik van onbewerkte grondstoffen blijven onder andere die vezels (maar vooral ook andere belangrijke voedingstoffen) in het product behouden.
Eiwittransitie
Jan Buining legt met TastyBasics de link tussen duurzaamheid én gezondheid: “Een grote uitdaging in onze voedselketen is dat het een stuk duurzamer moet. We kunnen dit realiseren door slim te gaan minderen in de hoeveelheid dierlijke consumptie. Maar dit mag niet ten koste gaan van onze gezondheid.” Want, zo legt Jan uit: “De voedingswaarde per calorie van dierlijke producten ligt hogere dan die van de veel gebruikte bewerkte plantaardige grondstoffen. Dierlijke producten vervangen door meer van de huidige plantaardige consumptie, is niet genoeg als we de gezondheid van mensen ook belangrijk vinden. Dit lijkt soms een blinde vlek in de transitie. Dit is wat wij als TastyBasics willen benadrukken en daarom zijn wij hoofdsponsor van het Plant the Future diner.”
“Dierlijke producten vervangen door meer van de huidige plantaardige consumptie, is niet genoeg als we de gezondheid van mensen ook belangrijk vinden. Dit lijkt soms een blinde vlek in de transitie. Dit is wat wij als TastyBasics willen benadrukken en daarom zijn wij hoofdsponsor van het Plant the Future diner.”
Jan Buining schetst het probleem: “Naar schatting komt meer dan de helft van alle calorieën in ons voedsel van bewerkte grondstoffen. De calorieën worden ten koste van de hoeveelheid schaarse voedingstoffen geconcentreerd. Tegelijkertijd is 40% van de mensen ondervoed en heeft 50% van de Nederlanders overgewicht. En gedeeltelijk gaat het hier om dezelfde mensen. Het overgewicht/ ondervoeding -effect heeft een directe relatie met de bewerking van grondstoffen. Dus we moeten naar voedzamer eten: meer voedingswaarde per calorie.”
De transitie van dierlijk naar plantaardig moeten we inzetten: “Het staat vast dat we iets moeten doen aan onze verhouding dierlijk en plantaardig, als we duurzaam willen eten. Maar, als we niet verder achter uit willen met onze gezondheid, dan moeten we óók gezonder gaan eten. We ontkomen er niet aan om tegelijkertijd de transitie in te zetten van bewerkte naar onbewerkte grondstoffen in onze voeding.”
De consumptie van sterk bewerkte grondstoffen, in de vorm van suiker, glucosetroop, maltodextrine en zetmeel draagt bij aan metabole ontregeling. In het whitepaper is te lezen dat een groeiende groep wetenschappers vermoed, dat ‘niet alleen de hoge calorieopname de oorzaak voor het steeds verder groeiende probleem van overgewicht en metabole ziekten (hoge bloeddruk, diabetes type 2, hart- en vaatziekten) is’. Volgens Jan betekent een gezonder eetpatroon dat we meer whole foods gaan eten: “we willen onder de aandacht brengen, dat we er niet onder uitkomen als we naar een duurzaam voedselsysteem willen gaan, en dat wil iedereen, dat we parallel daaraan ook hard aan de bel moeten trekken wat betreft de voedzaamheid per calorie. Dus meer whole foods eten en minder bewerken van grondstoffen.”
“We willen onder de aandacht brengen, dat we er niet onder uitkomen als we naar een duurzaam voedselsysteem willen gaan, en dat wil iedereen, dat we parallel daaraan ook hard aan de bel moeten trekken wat betreft de voedzaamheid per calorie. Dus meer whole foods eten en minder bewerken van grondstoffen.”
Producten van TastyBasics
De producten van TastyBasics liggen dicht bij producten die in overvloed in de supermarkt liggen. Denk aan muesli, crackers, repen en pasta’s. “Het verschil tussen de producten: daar waar voor de ‘klassieker’ suiker wordt toegevoegd of suiker wordt gebruikt om het aan elkaar te plakken, doet TastyBasics dat niet en bestaan de producten van TastyBasics voor 95% uit whole foods.” Als voorbeeld: in plaats van het toevoegen van palmolie, voegt TastyBasics hele noten of zaden toe aan hun product. Dit zorgt ervoor dat de voedingswaarde van een product om hoog schiet én dat het voedzamer is. De consument zal veel sneller een verzadigende gevoel ervaren.
Het favoriete TastyBasics product van Jan is de muesli. Hij vertelt dat “als je een 1 portie TastyBasics muesli (en dit geldt overigens ook voor de andere producten van TastyBasics) vergelijkt met 1 portie cruesli, staat het verschil in voedingswaarde gelijk aan een portie groenten extra”. Naast dat het voedzaam is, is de muesli ook lekker: “het heeft een iets zoetige smaak. Daarnaast zorgt het gebruik van diverse grondstoffen voor een complexe en evenwichtige smaak wat veel consumenten als een lekker ervaren.”
De rol van voedselaanbieders
Jan Buining vertelt, “ik vind dat wij als voedselaanbieders de handen in één moeten slaan. We moeten een grotere verantwoordelijkheid pakken. We moeten hierbij zelf de handschoenen oppakken en niet volgend, maar leidend zijn. De overheid kan hier mee helpen door middel van btw-sturing en ongewenste grondstoffen hoger beprijzen, maar dat moeten we niet als enige en het heilige middel zien.” Daarnaast moet het bedrijfsleven stappen gaan zetten: “bedrijven kunnen business modellen ontwikkelen die niet gericht zijn op het maximaal pleasen van de huidige consumentenvraag: super goedkoop, super gemakkelijk en superlekker. Maar ook proberen om andere behoefte van de consument te voldoen: gelukkig en gezond zijn. Laten wij als bedrijfsleven gaan voorsorteren op meer gezonde jaren”
White paper
TastyBasics publiceerde een white paper: binnengeslopen koolhydraten: de olifant in de eetkamer. Zij spreken hier over ‘echte voeding’. Jan omschrijft geen echte voeding als volgt: “voeding die bestaat uit bewerkte grondstoffen waarin datgene waar we te veel van krijgen extra vertegenwoordigd is en datgene wat we als schaars moeten zien ondervertegenwoordigd is.” Daarentegen is echte voeding datgene wat direct uit de groentetuin komt. Maar ook onbewerkte whole foods: “Echte voeding zorgt voor gezonde jaren, maken dat je weer kunt vertrouwen op je hongergevoel, is voeding die je niet metabool ontregeld. Daarnaast is het voeding die, waarbij de voedingswaarde die op basis van de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid, hand in hand gaat met de calorische waarde.” De belangrijkste boodschap uit het white paper is: “De aller aller aller grootste stap naar gezonde voeding, is het stoppen met bewerken van grondstoffen. We zouden een fout maken om nu niet aan gezondheid te werken parallel aan ons streven naar duurzaamheid.”
“De aller aller aller grootste stap naar gezonde voeding, is het stoppen met bewerken van grondstoffen. We zouden een fout maken om nu niet aan gezondheid te werken parallel aan ons streven naar duurzaamheid”
Meer plantaardig leesvoer? Lees hier meer:
