14 september 2023 door Jeen Akkerman
De transitie van dierlijk naar plantaardig eiwit draagt niet alleen bij aan verduurzaming. Het zorgt ook voor gezonder voedsel voor de mens. Dat kan het welzijn bevorderen en de kosten van de gezondheidszorg drukken. Daarmee biedt het ook nieuwe kansen voor de boeren van Cosun op nieuwe rendabele gewassen.
Thijs Bosch is directeur van Cosun Protein, een jonge dochteronderneming van het bedrijf dat traditioneel bieten verwerkt tot suiker en volgend jaar zijn 125-jarig jubileum viert. De coöperatieve onderneming maakt zelf ook een transitie door: van suikerproducent naar een breder concern dat zich richt op plantaardige oplossingen voor de uitdagingen van vandaag. Of, zoals Cosun op zijn website zelf zegt:
“Het is onze missie om alles uit de plant te halen en hiermee oplossingen te bieden voor maatschappelijke uitdagingen op het gebied van voedsel en klimaat.”
Gezondheid
Cosun Protein richt zich op de ontwikkeling, productie en verkoop van plantaardige eiwitten voor de toepassing in allerlei voedingsmiddelen. Daarbij speelt gezondheid ook een belangrijke rol. Bosch: “Onze producten vervangen dierlijke eiwitten in bijvoorbeeld kaas, yoghurt en ijs. Daarmee kunnen die producten een stuk duurzamer geproduceerd worden. We zorgen er ook voor dat de plantaardige ingrediënten die we ontwikkelen geen extra toevoegingen nodig maken. Want ultra-processed food is juist minder gezond en veel van de huidige plantaardige zuivel-alternatieven zijn gewoon nog niet goed genoeg qua smaak en voedingswaarde.”
Vlinderbloemig
De bron voor de plantaardige eiwitten vindt Cosun in vlinderbloemige gewassen, met name veldbonen, ook wel fava-bonen genoemd. Deze bonen worden ingekocht in Duitsland en Nederland. Ook akkerbouwers die lid zijn van de coöperatie Cosun telen deze bonen, waaruit Cosun Protein een specifiek eiwit isoleert. Dat heeft volgens Bosch een unieke combinatie van interessante eigenschappen.
“Ons eiwit heeft een neutrale smaak, in tegenstelling tot de meeste eiwitten die afkomstig zijn uit bonen of erwten. Daarnaast heeft Tendra, zoals we ons eiwit hebben gedoopt, een goede emulgerende werking. Daarmee zorgt het voor een romig effect en is het een ideaal ingrediënt voor plantaardige zuivel-alternatieven.”
Versnellen
Cosun Protein ziet goede mogelijkheden om met dit product de eiwittransitie te versnellen. Niet alleen door bestaande zuivelproducten zoals roomkaas en ijs te voorzien van plantaardige eiwitten, maar ook om bijvoorbeeld havermelk te verbeteren. “Dit soort producten heeft een relatief lage voedingswaarde. Door onze plantaardige eiwitten toe te voegen, wordt het product interessanter en gezonder voor consumenten”, legt Bosch uit.
Subsidies
Een hobbel is daarbij nog wel dat de plantaardige eiwitten relatief duur zijn. “Onze uitdaging is om telers ervan te overtuigen dat dit een rendabel alternatief is voor de toekomst en om voedingsproducenten, retailers en consumenten warm te maken voor producten die niet alleen duurzamer zijn, maar ook de gezondheid bevorderen.” Daarbij is er overigens nog geen sprake van een ‘level playing field’. Overheden geven veel meer subsidies aan de productie van dierlijk eiwit (zuivel, vlees) dan aan plantaardig eiwit. Daarover verscheen recent een onderzoek van Stanford University, dat becijfert dat het gaat om 1200 keer meer steun voor dierlijk ten opzichte van plantaardig.
Reststromen
Naast eiwit uit veldbonen, is Cosun ook bezig om klassieke reststromen van de bierindustrie te benutten om er eiwitten uit te halen voor humane voeding. Zo is dochterbedrijf Duynie, dat traditioneel bierbostel verwerkt voor veevoer, bezig om door raffinage uit deze biomassa eiwitten te winnen. En ook de gistcellen die overblijven bij de bierproductie kunnen worden benut voor het winnen van eiwitten en vezels. Dit is het werkterrein van Revyve, een Wageningse scale-up waarin Cosun participeert.
Partnerships
Voor Thijs Bosch is het logisch dat Cosun actief meedoet met het Plant The Future Diner.
“Wij geloven in partnerships in de keten om samen de transitie vorm te geven. Wij kunnen het niet alleen, maar als grote partij met diepe wortels in de agrarische sector kunnen we een belangrijke bijdrage leveren.”
Hij hoopt op goede gesprekken, ook met vertegenwoordigers van de retail, die in zijn ogen een cruciale rol spelen. Vanzelfsprekend onder het genot van gerechten met gezonde eiwitten, zoals bijvoorbeeld Tendra. En als er dan ook nog politici aanschuiven, is Thijs Bosch tevreden. “Wat mij betreft volksvertegenwoordigers met verschillende opvattingen, dus bijvoorbeeld Caroline van der Plas en Esther Ouwehand.”
