‘Ik wil graag een compliment geven aan alle docenten en studenten voor hun veerkracht en flexibiliteit waardoor het onderwijs zich snel heeft kunnen aanpassen aan deze nieuwe werkelijkheid’, benadrukt Frederike Praasterink meerdere keren tijdens dit interview. Frederike is lector Future Food Systems aan de HAS Hogeschool in Den Bosch. Vanuit haar lectoraat wordt praktijkgericht onderzoek gedaan en kunnen studenten stages en afstudeeropdrachten doen naar voedselsystemen van de toekomst. Ook is Frederike vanaf het eerste uur betrokken bij de Transitiecoalitie Voedsel en zit ze in de raad van Toezicht en Inspiratie. Frederike: ‘Het werk van TcV is momenteel belangrijker dan ooit. Het dominante groeiparadigma moet losgelaten worden: van winstmaximalisatie naar waardemaximalisatie’.
Nieuwe werkelijkheid
Het is inmiddels duidelijk dat de coronacrisis grote impact heeft op het onderwijs. Voor Frederike vertaalt deze impact zich vooral in online onderwijs en in extra afstudeeropdrachten en stages waarvoor ze, via haar lectoraat, als opdrachtgever fungeert. Frederike vertelt: ‘door de coronacrisis konden een aantal afstudeeropdrachten en stages niet doorgaan. Om te voorkomen dat studenten hierdoor vertraging oplopen, zijn vervangende opdrachten ontwikkeld o.a. bij lectoraten. Dat is echt maatwerk per student’. Frederike vindt deze persoonlijke aanpak een belangrijke waarde van de HAS. Ook is TcV direct bijgesprongen door een aantal mooie stageopdrachten te formuleren. Verder zijn op de HAS speciale crisisteams opgericht om alle aanpassingen in goede banen te leiden op het gebied van stages, afstudeeropdrachten, praktijkonderzoek en online onderwijs en toetsen. ‘We bereiden ons nu voor op een nieuwe 1.5m werkelijkheid met meer online onderwijs. Dat biedt kansen om nieuwe onderwijsvormen versneld door te voeren’. Wel hoopt Frederike weer snel life te kunnen werken: ‘het gaat in het onderwijs niet om het ‘afvinken’ van kennis en competenties maar om het ‘aanvonken’ van young professionals die onderdeel willen zijn van de oplossing’.
Oproep tot solidariteit
‘De coronacrisis laat de kwetsbaarheid van het geglobaliseerde, industriële voedselsysteem zien’, vertelt Frederike. Dat leidt tot een mooie opleving van meer lokale en regionale voedselsystemen, ook vanuit solidariteit met lokale ondernemers. En hopelijk zo ook tot een herwaardering van voedsel en van voedselproducenten. In elk geval weten we maar weer dat ook voedselproductie een ‘vitaal beroep’ is. Echter worden in tijden van crisis soms protectionistische maatregelen getroffen en ook de informele economie, die voor veel mensen in ‘low income countries’ van groot belang is, staat verder onder druk. Dit leidt nu al tot een toename van voedselonzekerheid en armoede. Frederike pleit dan ook voor internationale solidariteit in de aanpak van het virus en economisch herstel naderhand. Ze geeft toe dat dit sterk internationaal leiderschap vereist, iets wat nu niet overal het geval is.
Van winstmaximalisatie naar waardenmaximalisatie
Frederike vindt dat we moeten leren van de crisis om het dominante economische groei paradigma los te laten. ‘We hebben gemerkt dat het hier in Nederland, noodgedwongen, ook toe kunnen met minder consumptie van niet-vitale spullen en minder reizen’. Ze hoopt dat er gekeend wordt naar wat er echt vitaal is voor een inclusieve en duurzame samenleving. Dat niet alleen de ‘oude economie’ financieel wordt gestut, maar dat juist nu wordt geïnvesteerd in duurzame alternatieven. ‘Er is de afgelopen jaren ook flink bezuinigd op bijvoorbeeld onderwijs, zorg, en politie’, vertelt Frederike. ‘Ik denk dat veel ouders nu weten dat onderwijs ook een vak apart is’, lacht ze. ‘Hier is een belangrijke rol weggelegd voor de overheid, omdat zij nu de middelen in handen hebben in de vorm van steunmaatregelen’. Frederike is optimistisch over de toekomst: ‘We zien nu een krachtige overheid die, ondersteund door de wetenschap, besluiten neemt voor het welzijn van het land. Het kan dus wel!’ Ze pleit dat deze trend in de toekomst met andere urgente problematiek, zoals stikstof en klimaatverandering, doorgezet wordt.
Agenda TcV momenteel belangrijker dan ooit!
Vanuit Frederike haar rol in het onderwijs en onderzoek hoopt ze dat TcV door blijft gaan met het faciliteren van onderzoek door middel van stageopdrachten en afstudeeronderzoeken om de toekomstige professionals te inspireren met goede voorbeelden. Ze is van mening dat een lange termijn kennisagenda hierbij kan helpen. ‘Ga op volle kracht door met alles wat er nu ondernomen wordt, ondanks de problemen die de coronacrisis met zich meebrengt. De agenda van de TcV is nu belangrijker dan ooit!’
Praat of denk mee met Frederike. Reageren of ideeën delen kan onderaan de comments van deze LinkedIn Post.