Op 8 maart riepen ruim 200 koplopers uit de Landbouw- en voedselsector de politiek op om Plantaardig het Nieuwe Normaal te maken. Om deze petitie vanuit verschillende perspectieven te belichten, hebben we diverse koplopers gevraagd om met ons in gesprek te gaan over de eiwittransitie. Prof. dr. Emely de Vet is hoogleraar en voorzitter van de leerstoelgroep Consumptie en Gezonde leefstijl aan de Wageningen Universiteit. Samen met haar leerstoelgroep onderzoekt ze waarom mensen bepaalde consumptie en leefstijl patronen hebben. Vanuit wetenschappelijk perspectief bespreken we met haar welke rol voedselomgeving en gezondheid spelen in het versnellen van de eiwittransitie.
Volgens Emely kan een plantaardig eetpatroon een belangrijke rol spelen bij de preventie van verschillende chronische aandoeningen. “We leven in een ongezonde samenleving waarin leefstijl een belangrijke risicofactor vormt op chronische ziekten. Iedereen moet eten en een groot deel van de samenleving heeft moeite met het maken van gezonde keuzes. Daardoor is de ruimte voor winst veel groter op voedingsterrein dan op andere terreinen. Daar valt voor ons allemaal nog flinke winst te behalen.” Samen met de voordelen voor het milieu en vanuit oogpunt van dierenwelzijn vormen dit de drie grootste motieven voor deeiwittransitie. Een nuance hierin is echter wel belangrijk. “Mensen denken dat we allemaal veganistisch moeten gaan eten. Dat is niet de boodschap. Als je kleine veranderingen in je eetpatroon kunt bewerkstelligen dan is er veel winst te behalen voor mens, milieu en maatschappij.” Dat sluit goed aan bij de visie van Transitiecoalitie Voedsel (TcV)waarin gepleit wordt voor een verschuiving van 40/60 dierlijk/plantaardig naar 60/40 plantaardig/dierlijk in 2030.
Waar staan we met de eiwittransitie?
De eiwittransitie speelt een grote rol bij de omgeving-en milieuwetenschappers. Dat resoneert vooral bij het ministerie van LNV. Hoewel de term eiwittransitie minder gebruikelijk is binnen de gezondheidshoek, komt er ook hier steeds meer aandacht voor. Steeds meerpublicaties spreken over de positieve effecten op gezondheid door een meer plantaardig eetpatroon. In het veld van de gezondheidspsychologie wordt gekeken naar gezond gedrag in brede zin, daar valt ook een duurzaam, meer plantaardig eetpatroon onder. “Er wordt steeds vaker de vraag gesteld: wat betekenen onze eetpatronen voor gezondheid maar ook voor de wereld om ons heen. Dat is heel gunstig omdat je dan een snijvlak krijgt van duurzaamheid en gezondheid.”
Een meer plantaardig eetpatroon
Toch blijft meerplantaardig eten lastig voor de consument. “Wat we vanuit het gezondheidsveld zien is dat mensen wel wat meer plantaardig willen eten vanuit gezondheidsoverwegingen maar vaak nog een worsteling hebben met wat ze moeten met vleesvervangers. Dit is soms eenproblematisch product omdat het niet de meest gezonde optie is. Wat ze dan wel kunnen doen? “Vlees hoef je niet meteen te vervangen met vleesvervangers. Kleinere porties vlees maken al een verschil over de hele linie of een keer peulvruchten eten om maar een voorbeeld te noemen.”
Voedselomgeving en rol van de overheid
Met de bovengenoemde veranderingen leggen we de verantwoordelijkheid voor verandering bij de consument. Echter speelt de voedselomgeving ook een belangrijke rol volgens Emely: “De consumentleeft in een omgeving en die op een bepaalde manier is ingericht. De omgeving stuurt wat mensen kunnen kiezen. Het aanbod in deze omgeving zorgt ervoor dat mensen dat specifieke aanbod als normaal gaan ervaren. Zo heeft deze week Albert Heijn zijn aanbod op plantaardig aanzienlijk uitgebreid en verschillende paginagrote advertenties geplaats om plantaardig eten te stimuleren. Ik denk dat de overheid kaders kan scheppen in wat wel of niet normaal is. Dit kan bijvoorbeeld door op de prijs te interveniëren met belastingmaatregelen of door te bepalen welke producten gepromoot mogen worden.”
Wat kan Transitiecoalitie Voedsel doen om de eiwittransitie te versnellen?
Als je het Emely vraagt is er geen magic bullet voor de omslag naar een meer plantaardig eetpatroon. “Het is een kwestie van lange adem. Dat moeten we erkennen en dat gaat niet met een paar maatregelen veranderen. Om deomslag naar een meer plantaardig eetpatroon te realiseren, moet het hoger op de politieke en maatschappelijke agenda komen en zijn er politici nodig die zich hard willen maken om de omslag te realiseren”. TcV probeert dit te realiseren via het tienpuntenplan ‘Plantaardig het Nieuwe Normaal’ dat is aangeboden in een petitie aan de Tweede Kamer.Daarnaast kan TcV partijen verbinden: “Ik denk dat het belangrijk is dat alle stakeholders bij elkaar komen. Dan is het makkelijker om elkaar een rol toe te wijzen om stappen te nemen om deze transitie te versnellen”, aldus Emely.
Maak samen met ons plantaardig het nieuwe normaal en teken de petitie!
Meer weten over het tienpuntenplan ‘Plantaardig het Nieuwe Normaal’? Meld je aan voor de Meet Up op 10 maart.
Ondersteun onze oproep en teken mee
‘Plantaardig het Nieuwe Normaal’.
Meer weten over het tienpuntenplan ‘Plantaardig het Nieuwe Normaal’?
Meld je aan voor de Meet Up op 10 maart.
Word transitieversneller bij TcV
Transitiecoalitie Voedsel bestaat dankzij haar leden. Ook bijdragen en het werk van TcV mogelijk maken? Word lid.
