Aandacht voor een gezonde bodem resulteert in een gezonder en beter product. Dat is de overtuiging van waaruit Arnold van Woerkom 20 jaar geleden anders is gaan boeren. Destijds werd hij voor gek verklaard. Maar inmiddels is er veel interesse in zijn zoektocht naar een duurzame landbouwmethode en is hij Bodemisch Food gestart. Een foodconcept waarbij de bodem zorgvuldig wordt beheerd, o.a. via toevoeging van groenbemesting en mineralenmengsels. Hierdoor bevatten de aardappels volgens de akkerbouwer 30% meer voedingsstoffen dan in traditioneel geteelde piepers. Gezien de urgentie om Nederlanders vitaler en weerbaarder te maken, is het van belang om het effect van de bodem op de voedselkwaliteit hoger op de agenda te zetten.
Gezonde bodem van belang voor gezond landbouw- en voedselsysteem
Onlangs heeft Transitiecoalitie Voedsel besloten om met haar leden en experts verder in gesprek te gaan om de relatie tussen bodem en voedselkwaliteit veel hoger op de agenda te krijgen bij zowel wetenschap, beleidsmakers en bedrijfsleven als ook bij afnemers en consumenten. Kwartiermaker Willem Lageweg: ‘wij zijn ervan overtuigd dat een gezonde bodem kan bijdragen aan de volksgezondheid terwijl ook milieu, klimaat en biodiversiteit er beter van worden. Daarom pakken we deze handschoen op’.
Gezonde voeding essentieel voor revalidatie
We vroegen afnemers van Van Woerkom en een expert op het gebied van gezondheid om een reactie. Chef-kok Willem Nijland van revalidatiecentrum Naarder Heem neemt al 2,5 jaar de aardappels van Arnold af. ‘De aardappel is van hoge kwaliteit, heeft veel smaak, bevat veel mineralen en komt uit de regio. Van cliënten horen we alleen maar positieve reacties. Daarbij is het werken met gezonde producten essentieel voor een spoedige revalidatie. De aardappels zijn een paar centen duurder, maar dat is het zeker waard. Laten we met elkaar gaan voor gezonde, lokale en duurzame producten’.
Kritische aardappeleters
Ook Juutjan, inkoper AGF van supermarkt Plus in Balk, is lovend over de aardappels van Arnold. ‘In 2019 liep Arnold hier naar binnen en vertelde zijn verhaal en gaf me een flyer van Bodemisch Food. Ik was gelijk enthousiast!’. De aardappels kwamen door de smaaktest en liggen sinds die tijd in de winkel. ‘De piepers verkopen erg goed. Dat komt mede omdat ze op het ras ‘Bildstar’ lijken, dat is hier erg gewild. Hier wonen kritische aardappeleters en die waarderen kwaliteit en een mooi verhaal. Daarnaast is het mooi om te zien dat de inkoop- en verkoopprijs bij de aardappels van Arnold hetzelfde is als die van een gangbare boer. De doorslaggevende factor voor mensen om de aardappel te kopen is dus niet de prijs, maar het verhaal achter het product’. Juutjan ziet dat het verhaal over een gezonde bodem en een gezond product gewaardeerd wordt én ziet de vraag naar lokale producten groeien.
Wetenschappelijke claim nog niet mogelijk
Nard Clabbers, werkzaam bij TNO als Senior Business Developer Personalized Health and Nutrition, vroegen we om een reactie vanuit wetenschappelijk perspectief. Is het mogelijk om de complexiteit van een gezonde en diverse bodem terug te vinden in een voedingsproduct?
‘De link is momenteel nog lastig aan te tonen. Er is nog zoveel dat we niet weten over de relatie tussen een gezonde bodem en voeding, bijvoorbeeld op het gebied van sporenelementen en micronutriënten. Daarom kan er nog geen wetenschappelijke claim gemaakt worden dat de teeltmethode invloed heeft op de voedingswaarde. Wel is dit een zeer interessante vraag. Zeker als aangetoond kan worden dat een bepaalde teeltmethode resulteert in een gezonder product. Intuïtief is de gedachte heel logisch: een teeltmethode met aandacht voor gezonde complexe bodem en gewassen, levert producten met meer inhoudsstoffen die dus ook gezonder zijn voor de mens.
Naast sporenelementen en micronutriënten, is ook de microbiologie van de bodem zeer interessant. Dit kan wellicht relevant zijn voor de gezondheid van de mens. Via de voeding komt een deel van de micro-organismen die in de bodem leven ook in de mens en bijvoorbeeld de darm terecht’.
Visie op voedsel verrijken
Arnold van Woerkom is een van de eersten die op deze wijze zijn verhaal heeft opgebouwd, letterlijk vanaf de bodem. Zijn geloof heeft een belangrijk gesprek op gang gebracht en dwingt ons om de visie op ons voedsel te verrijken. Breder wetenschappelijk onderzoek naar de relatie tussen de bodem – de gezondheid van het gewas en de inhoudsstoffen – en onze gezondheid is hard nodig. Helemaal omdat de Nederlandse volksgezondheid onder druk staat, de landbouw in Nederland sterk productiegericht is en daarmee de bodem steeds verder wordt uitgeput. Redenen genoeg om hier als Transitiecoalitie Voedsel mee aan de slag te gaan. Nadat we hierover met een aantal betrokkenen en experts hebben gesproken zullen we laten weten welke rol we op dit terrein voor ons zien.
Graag horen we jouw visie op dit thema. Denk met ons mee en reageer in de comments onder deze LinkedIn-post.
