De minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, Piet Adema, ziet duurzame, gezonde en betaalbare lunches als een belangrijk instrument in de voedseltransitie. Momenteel worden werkgevers financieel bestraft als zij een gratis gezonde en duurzame lunch aanbieden aan hun werknemers en dat is een gemis. Het aanbieden van zo’n lunch bevordert het maken van een duurzamere en gezondere keuzes op het werk. Steeds meer werkgevers willen bijdragen aan de gezondheid van hun medewerkers en aan het terugbrengen van hun milieu-voetafdruk. Het aanbieden van een betaalbare of gratis, gezonde en plantaardige werklunches is een verstandige en belangrijke oplossing voor dit vraagstuk.
“Om de 50/50 doelstelling plantaardige/dierlijke eiwitten in ons eetpatroon te halen, is verandering van onze eetcultuur, voedselvaardigheden en de voedselomgeving van belang.”
Stelt Natascha Kooiman Kwartiermaker Eiwittransitie bij de Transitiecoalitie Voedsel. “Werklunches hebben invloed op al deze drie aspecten. Het bepaalt de norm -cultuur-, inspireert om wel of niet anders te eten -vaardigheden-, en heeft invloed op het keuzegedrag -omgeving-.” Transitiecoalitie Voedsel stelt dan ook dat werkgevers juist gestimuleerd moeten worden in hun wens bij te dragen aan de voedseltransitie via de gratis of betaalbare lunch mits deze plantaardig, duurzaam en gezond is. Want, zo leert de ervaring, een gezonde, duurzame en/of plantaardige lunch wordt meer gewaardeerd en makkelijker aanvaard, als de werkgever het betaalt. Om die reden is de Aanpassing van de Wet Loonbelasting één van de vijf focuspunten tijdens het Plant the Future diner van afgelopen oktober. De Transitiecoalitie Voedsel is daarom verheugd dat minister Adema stelt dat duurzame en betaalbare lunches een belangrijke rol vervullen in de transitie naar een duurzamer voedselsysteem.
“Een gezonde en duurzame, en dus meer plantaardige lunch, zorgt niet alleen voor gezonde werknemers maar brengt ons ook weer een stapje dichter bij onze missie om plantaardig het nieuwe normaal te maken”.
We zijn heel blij dat minister Adema is gevraagd of hij perspectief ziet voor het creëren van meer mogelijkheden om duurzame werklunches gratis of goedkoper aan te bieden”, aldus Kooiman. In de schriftelijke beantwoording van de vragen die gesteld zijn tijdens het commissiedebat van Landbouw, Klimaat en Voedsel antwoordde de minister:
“Duurzame lunches, zowel op scholen, thuis als op werk kunnen een belangrijke rol vervullen in de transitie naar een duurzamer voedselsysteem. Het is hierbij belangrijk dat deze betaalbaar zijn.”
Rob Baan, directeur van Westlandse Koppert Cress, serveert zijn werknemers een gezonde en duurzame lunch, maar de Belastingdienst ziet dit als verkapt loon. Baan kreeg hierop tienduizenden euro’s boete voor het aanbieden van een gezonde lunch aan zijn werknemers. Hij is daarom ook blij met de uitspraak van Minister Adema: “Het is mooi dat er nu eindelijk een opening komt om medewerkers gratis duurzaam en gezond te voeden. Nu kom je in de belastingfuik terecht, waarbij een gratis lunch, gezien wordt als loon in natura. Hiermee kom je al gauw boven de vrijstellingsnorm van 1,7% van de loonsom, die dan met 80% wordt belast. Een gratis gezonde lunch helpt voorkomen, dat er een bord friet met kroket wordt gegeten in plaats van een salade of gegrilde groentes.”
Eenvoudig zal het proces naar een gezonde en duurzame lunch niet zijn. Minister Adema schrijft: “Het in gratis of gesubsidieerde werklunches voorzien, vraagt een ingewikkeld instrument en kan niet zomaar ingeregeld worden. Ik zal onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om dit te bevorderen, in samenwerking met de ministeries van Financiën en Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Daarnaast ga ik nu al voortvarend aan de slag met een duurzamer aanbod en duurzamere consumptie op scholen, werkplekken, out of home en thuis. Uiteraard zal ik hierbij oog hebben voor de gevolgen die dit heeft voor de betaalbaarheid van duurzaam voedsel.”
De Transitiecoalitie Voedsel pleit voor een aanpassing van de Wet Loonbelasting (artikel 31a, tweede lid, onderdeel H, van de Wet op de loonbelasting 1964) die werkgevers ‘straft’ indien ze werknemers gratis of goedkoop willen voorzien van een gezonde en duurzame lunch. Het is één van de 5 punten, waarmee ze het kabinet willen helpen om de doelstelling van een 50/50 verhouding in 2030 in onze eiwitconsumptie te behalen.
“We helpen het kabinet en parlement bij het signaleren van belemmeringen in wet- en regelgeving en het creëren van de juiste randvoorwaarden om de kabinetsdoelstelling van 50/50 te behalen. Prijs en smaak van een product spelen een rol. Maar, zo blijkt uit onderzoek van o.a. het Plan Bureau voor de Leefomgeving, nog veel belangrijker is de voedselomgeving. Daarom zetten we onder andere aan tot het veranderen van deze wet die betrekking heeft op een belangrijk onderdeel van die voedselomgeving”, aldus Kooiman.
